کد مطلب:106646 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:172

نامه 022-به ابن عباس











[صفحه 692]

نامه ی حضرت به عبدالله عباس: درك: پیوستن و رسیدن و لا تاس: غمگین مباش عبدالله عباس درباره ی این نامه پیوسته می گفت: پس از سخنان پیامبر اكرم، از هیچ كلامی به اندازه ی این سخن سود نبرده ام. (بعد از حمد خدا و نعت رسول، گاهی انسان از رسیدن به چیزی مسرور و خوشحال می شود كه در اصل بنا نبوده به دستش نیاید و از دست نیاوردن چیزی ناراحت می شود كه نمی بایست آن را به دست آورد، پس باید خوشحالیت به اموری باشد كه از آخرت به دست آوردی و اندوهت از اموری باشد كه مربوط به آخرت است و آن را به دست نیاوردی پس نسبت به آنچه از دنیا كسب كرده ای بسیار شاد مباش و نسبت به آنچه از دنیا به دست نیاورده ای غمناك و بی تاب مباش، و باید هم و غمت تنها برای پس از مرگ باشد.) در این نامه امام (ع) ابن عباس را از دو كار نهی فرمود. نخست این كه نسبت به آنچه از امور دنیا به دست می آورد زیاد شاد نشود و دیگر آن كه مباد، درباره ی امور دنیا كه از او فوت شده بسیار تاسف بخورد، و بیان فرموده است كه انسان از به دست آوردن چه چیز باید خوشحال شود، و با از دست دادن چه مطلبی باید اظهار و اندوه و ناراحتی كند. فان المرء... لیدركه، این عبارات اشاره

به نهی از دو عمل بالا كرده، و جمله ی خبری به معنای نهی و انشاء است و لفظ ما در هر دو مورد شامل مطلب دنیوی می شود. ما لم یكن لیفوته، این فراز اشاره به این است كه آنچه از امور دنیا به دست می آورد، امری حتمی در قضای الهی بوده، بنابراین رسیدن به آن شایسته خوشحالی زیاد نیست. ما لم یكن لیدركه، نیز حكایت از این می كند آنچه از دنیا از دستش رفته امری حتمی بوده كه باید به دستش نمی آمد، بنابراین تاسف بر آن، سودی كه ندارد هیچ بلكه خودش زیان و ضرر معجلی می باشد. در آخر او را مورد خطاب قرار داده و به منظور خیرخواهی و نصیحت آنچه را كه باید بر آن اندوهناك شد و یا شایسته ی خوشحالی است و آنچه را كه سزاوار هیچ كدام نیست به این قرار بیان فرموده است: آنچه دارای اهمیت است امور اخروی است كه باید انسان برای از دست دادنش غمگین و از به دست آوردنش شاد و مسرور باشد و آنچه به دست آوردنش نباید مایه ی سرور و شادی شود امور دنیوی است زیرا كه فناپذیر است و نزدیك شدن به آن سبب دور شدن از آخرت می باشد و آنچه هم كه ارزش تاسف خوردن ندارد، امور دنیوی است كه آدمی به آن دست نمی یابد چون دور شدن از آن باعث نزدیك شدن انسان به امور آخرت می باشد. اگر ا

شكال شود كه چرا امام فرمود باید از آنچه از آخرت به دست آوردی خوشحال باشی، با این كه آنچه از آخرت به دست می آید پس از مرگ است نه در دنیا، پاسخ این فرمایش امام به دو احتمال توجیه می شود. 1- چنان نیست كه تمام امور آخرت فقط پس از مرگ تحقق یابد بلكه كمالات نفسانی، حقایق علمی و اخلاق پسندیده و شادمانی به این امور كه در دنیا نصیب انسان می شود از حقایق اخروی است. 2- احتمال دیگر این كه در عبارت امام مضاف تقدیر گرفته شود:... بما نلت من اسباب آخرتك، كلمه ی اسباب مقدر باشد كه اسباب خوبیهای آخرت در دنیا حاصل می شود و سرانجام بیان فرموده كه آنچه باید به آن اهمیت داد و همیشه مورد علاقه و توجه انسان باشد، احوال پس از مرگ است كه برای رسیدن به سعادت دائمی آن عالم باید در انجام اعمال خیر كوشید و برای رهایی از بدبختی آن جهان نیز باید به اخلاص و عمل صالح پرداخت، به امید توفیق از خداوند متعال.


صفحه 692.